Ko e Kavá mo hono Talá

'Oku fakamā'opo'opo 'i he ngaahi peesi ko ení 'a e ngaahi fakamatala kehekehe felāve'i mo e Tala 'o e Kavá.

'I he konga lahi hotau hisitōliá fai mai mei ono'aho, ko e kavá ko e fakama'unga ia 'o e fakataha'anga mahu'inga kotoa pe 'a e Tongá.

'Oku kau ki he ngaahi fakamatalá ni 'a e Fa'ahinga 'o e Kavá, mo e Ngaahi 'Umu 'o e Kavá, ka e 'uma'a e Fai Kavá, 'Ilo Kavá, mo e Taumafa Kava 'a e Haú mo hono ngaahi Ouaú.
Ko e ngaahi fakamatala mālie pea 'oku 'ata mai ai 'a e fokotu'utu'u faka-sosiale ne faka'esia 'aki e mo'ui ne 'i ai 'etau ngaahi Kuí.

'Oku hokohoko atu pē ʻa e ngāue ki hono tānaki mo fokotu'utu'u 'o e ngaahi fakamatala 'oku lava ma'ú.

Fakafe'iloaki   Tala 'o e Kava   Fa'ahinga 'o e Kava    'Umu 'o e Kava   Faikava mo e 'Ilokava   Taumafa Kava    Fakanofonofo 'o e Taumafa


Taumafa Kava, Muʻa, 1777.
Ko e taha eni e ngaahi ʻīmisi motuʻa taha ʻo e Taumafa Kavá. Ko e ʻīmisi ʻo e Taumafa Kava ʻa e Tuʻitonga ko Paú.
Ko e 'enikuleivingi mei he tā fakatātā 'a e tangata 'aati ko John Webber, naʻá ne kaufolau ʻi he fononga ʻa Kapitei Kuki ki Tonga ʻi he 1777. ʻOku tauhi e ngāué ni ʻi he Laipeli Dixson ʻi Pilitaniá. https://www.rmg.co.uk/collections/objects/rmgc-object-154082

James Cocker 14Nov00