1. Ko e taumu'a 'o e ngaahi tohi hohoko ko ení ko hono tānaki, poupou'i e fekumi, mo e fakatolonga 'o e ngaahi fehokotaki kotoa 'oku lava ma'ú, pea mo hono vahevahe atu ia kiate kinautolu kotoa pe 'oku fie 'inasi ai.

2. 'Oku fokotu'utu'u e ngaahi tohi hohokó ni makatuʻunga 'i he mahino ko e tohi hohoko ki he kuohilí ko e tātānaki mo e fakafehoanaki ʻoe ngaahi fakamatala ʻoku faʻa kehekehe, tautautefito ki he ngaahi kuonga kimu'á he na'e 'ikai lava ʻetau ngaahi Kuí ʻo tohi nima ka ko ʻenau tala ngutu pē. Ka e neongo ia, 'oku 'ikai 'aupito ha taumu'a ke fakalotomamahi'i pe faka'ohovale'i ha taha. Pea 'oku fakahoko atu e kole fakamolemole ka kuo ʻi ai ha ngaahi fehālaaki kuo hā atu. ʻOku ʻoatu moe fakaafe, ka ʻi ha ngaahi fakatonutonu pe tānaki, fakamolemole ʻo vahevahe mai. Ko e 'īmeili 'oku hā atu 'i he tapa'i peesi ki lalo 'o e peesi kotoa pe.

3. Naʻe kamata mai hono fokotu'utu'u 'o e ngaahi tohi hohokó pea mo e Mālō Tongá kotoa, 'i he lea 'oku mahino ngofua taha ki he tokolahi tahá - koe talatalaifale 'i he lea faka'aho 'a e Tongá. Ne makatuʻunga ia ʻi he fakaʻamu ke 'oua naʻa iku ta'emahino pe mole ha fehokotaki ko e 'uhií ko e founga hono fakaleá. Ka kuo lava eni ha taʻu e uongofulu tupu (01/04/2023) ʻo e Mālō Tongá pea kuo liliu ʻa e fakakaukaú ke fai ha feinga ke ngāue ʻaki pē ʻa e lea ʻoku tau manatu ne ngāue ʻaki ʻe heʻetau ngaahi Kuí, ʻi he poupou ki hono fakatolonga ʻo ʻenau leá, ʻa ia ko ʻetau lea Tongá pē ia.

4. 'Oku fakamatala pe 'a e ngaahi tohi hohokó ni ki he ngaahi kāinga kuo malolo atú. 'Oku hokohoko atu pe 'a e feinga ke 'oua e 'asi ha taha 'oku kei mo'uí 'i he faka'apa'apa ki he'ene totonu fakafo'ituitui ke 'oua e 'asi hono hingoá ʻi he 'initanetí, te'eki ke ne fakangofua.

5. 'Oku feinga 'a e ngaahi tohi hohokó ni ke tanaki 'a e fanau kotoa ki he ngaahi mātu'a ne fa'ele'i pe ohi kinautolu ki aí. Ko e faka'otu'otu totonu 'o e fanaú, pea mo hono fakamavahevahe'i 'o e fanau malí mei he fanau ta'emalí, 'oku 'ikai mahu'inga tatau ia ki he ngaahi tohi hohokó ni mo hono tānaki mo fakatahataha 'o e fanau kotoa 'oku a'u ki ai 'a e iló, ki he ngaahi fāmili 'oku nau kau ki aí. Toki takitaha fa'iteliha pe 'a e fāmili ia 'i he'enau ngaahi fokotu'utu'u 'a nautolu.

6. 'Oku laukau tatau 'aki 'e he ngaahi tohi hohokó ni 'a e fehokotaki kotoa pea 'oku 'ikai mamae'i ha fehokotaki mo ha taha. 'Oku 'ikai lau 'e he ngaahi tohi hohokó ni koe fakataau ke fakafehokotaki 'a Ha'a Tu'a mo Ha'a Hou'eiki, he ko e fakafehokotaki pe ia 'oe mātu'a ki he fānau na'a nau fā'ele'i, moe fānau ki he mātu'a na'a nau tupu mei ai. Kapau ko 'ete kui ko e Tu'a 'oku fakaʻofoʻofa. Kapau ko 'ete kui ko e Tu'i 'oku fakaʻofoʻofa. Tonga tu'a, Tonga tu'i, Tonga hou'eiki, Tonga ma'ume'a, Tonga masiva, Tonga poto, Tonga vale, Tonga talavou, Tonga palakū, Tonga hafekasi, koe fāmili kotoa pē 'e taha. Pea 'oku lau ʻe he ngaahi tohi hohokó ni ʻoku ma'u totonu tatau 'a e Tonga kotoa ke kau he laú mo lau he kaú 'i he ngaahi tohi hohokó ni.

7. 'Oku feinga 'a e ngaahi tohi hohokó ni ke fakalau 'a e hingoa 'o e kāinga ne nau tānaki ki hono ngaahi kupú. ‘Oku 'ikai fa’a faingofua he 'oku lahi e kehekehe 'a e ngaahi fakamatalá pea 'ikai kei lava ke 'asi e taha kotoa ki he ki'i kehekehe kotoa. Ka ko e 'asi 'a e kau tokoní, 'e lava 'a kinautolu 'oku fie hoko atu ha'anau fakatotoló 'o fetu'utaki fakahangatonu ki he kau tokoni ko iá. Pea ka 'i ai mo ha ngaahi konga 'oku fiema'u ke fakalelei, 'e lava ke a'u 'a e ngaahi fakalelei ko iá kiate kinautolu ne ma'u mei ai 'a e hohokó.

8. 'Oku fakalau 'e he ngaahi tohi hohokó ni 'a e ngaahi tu'unga mo e ngaahi hingoa fakanofo 'o e kāinga mei ono'ahó. 'Oku 'ikai ko e 'uhinga hono fakalaú ke fakamo'oni'i pe faka'ikai'i ha tu'unga pe hingoa fakanofo 'o ha taha. Koe 'uhinga hono fakalaú he ko e founga ia ‘oku tau 'ilo 'aki kinautolu mei hotau taimí ní. 'Ikai ngata aí, na'e 'ikai 'i ai ha'atau founga fakafikefika ta'u, pea koe 'ilo ki honau ngaahi tu'ungá, 'oku tokoni ia ki hono fakafuofua ʻo e taimi na'a nau mo'ui aí, mo e ngaahi to'utangata na’e mo’ui fakataha mo kinautolú.

9. Ko e me'a'ofa mahu'inga 'a e Tamahā fakamuimui 'o Tongá 'a 'Amelia Fakahikuo'uiha ki he Tonga kotoa, ko e tohi hohoko na'a ne fakalau ka e hiki 'e he kau Misinale Papalangi 'o e ta'u 1840. 'Oku meimei ko e tohi hohoko Tonga kotoa pe 'oku 'ikai lava hoko ki he tohi hohoko 'a e Tamahā, 'e 'ikai laka atu ia ki muʻa 'i he Senituli 18. Na'e 'ikai pē loko 'i ai ha kāinga ia na'a nau tauhi tohi hohoko mai mei Tongamotu'a. Na'e 'i ai pē ʻa e ngaahi fāmili 'e ni'ihi hangē koe fāmili Tuʻifuá ʻi Muʻa moe fāmili 'oe Tu'i'āfitú ʻi Makave naʻa nau lava ʻo tauhi mai ʻenau tohi hohoko mei onoʻaho. Pea 'i ai pē mo e ngaahi talatupu'a ne lava ʻo fepoupouʻaki mo e ngaahi tohi hohoko e ni'ihi. Ka ko e tohi hohoko 'i he founga ko e fakalau mo e hiki 'o e mātu'a mo 'enau fānau mei Tongamotu'a, ko e tohi hohoko pē 'e taha 'a e Tamahā, pea toki hiki mei ai 'a e ngaahi tohi hohoko kehekehe kuo tau ma'u he ngaahi 'ahó ní. 'Oku tatau ai pē ia pe ko e hā e 'uhinga ne tauhi hohoko ai 'a e Tamahaá, kuo hoko 'ene pukepuke'afufulá ko hotau pukepuke'afonua.

10. Ko e me'a faka'ofo'ofa mo'oni ki he tohi hohoko 'ae Tongá, koe fakalaka atu pe ki muʻa ʻi he to'utangata 'e tolu pe fā kuo kamata ke fehokohokotaki e kāingá kotoa. ʻOku hāhāmolofia ke 'i ai ha fonua 'e kei lava pē hono kakaí 'o fakahingoa fakalautelau honau fehokotakí ki ha tupu'anga pē 'e taha. 'I he'etau lau e ngaahi tohi hohokó pea tau fakatokanga'i lelei e anga 'o e ngaahi fehokotakí, te tau fakamo’oni’i ai koe fonua ko Tongá koe fāmili pe ia ‘e taha. Ko kitautolú koe hulihuli pē ʻoe konga toto pē ʻe taha. Ko e koloa mo'oni ia 'a e Tongá.